دنیا، دنیای ارتباطات و دوئل سخت بین وسائل الکترونیکی مختلف برای آسان کردن ارتباط انسانها با یکدیگر در کمترین زمان ممکن است.حالا افراد مختلف در نقاط مختلف با بهره گیری از امکانات پیشرفته صوتی و تصویری و وسائل الکترونیکی میتوانند با هم ارتباط برقرار کنند.استفاده از وسائل الکترونیکی و فضای مجازی کوچک و بزرگ و خردسال، جوان و بزرگسال نمی شناسد.
گویی همگان بر سر استفاده از وسائل الکترونیکی و بهره گیری از این وسائل برای داشتن زندگی بهتر در حال مسابقه و رقابت هستند. اما استفاده از این وسائل الکترونیکی مجهز آسیب های جسمی وروحی نیز به دنبال دارد.کودکان یکی از گروههای آسیب پذیر در استفاده از وسائل الکترونیکی هستند.
وسایل الکترونیکی در همه جا وجود دارند و این مسئله کنترل مدت زمان استفاده کودکان از آنها را برای والدین دشوارتر ساخته است. از سویی دیگر، اندکی از این زمان را که صرف استفاده از وسایل الکترونیکی میشود، میتوان در راستای آموزش کودکان و نیز تقویت توسعه اجتماعی بکار گرفت.
انجمن سلامت کودکان در آمریکا استفاده از رسانهها توسط کودکان زیر ۱۸ تا ۲۴ ماه را توصیه نمیکند.
محمود جباروند، رئیس انجمن چشم پزشکی ایران در گفتوگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس،درباره «میزان حد مجاز برای استفاده کودکان از وسائل الکترونیکی»، بیان داشت: والدین به هیچ وجه نباید موبایل و تبلت در اختیار کودکان زیر 2 سال قرار دهند؛ چون از نظر رشد مغزی دچار مشکل میشوند.
وی درباره علل این موضوع، خاطرنشان کرد: برای اینکه کودک بتواند با تصویر ارتباط برقرار کند و مغزش را بیشتر فعال کند این کار آزار رسان خواهد بود و وقتی از تبلت استفاده کند مغزش درگیر میشود و رشدی که باید داشته باشد، نخواهد داشت.
رئیس انجمن چشم پزشکی ایران افزود:باید تا دوران قبل از دبستان برای استفاده از وسائل الکترونیکی محدودیت ایجاد شود و استفاده از این وسائل حداکثر یک ساعت در روز بیشتر نباشد.
جباروند ابراز کرد: از کتاب استفاده کنیم و از تلویزیون در فاصله دورتر استفاده کنیم و سعی کنیم کتاب را فراموش نکنیم؛ چراکه هیچ وقت کتاب جایگزینی ندارد و مطالعه کتاب موجب خشکی چشم نمیشود.
برای آشنا ساختن کودکان ۱۸ تا ۲۴ ماهه با رسانههای دیجیتالی ابتدا باید از کیفیت و انفرادی بودن آن اطمینان یابید. مدت زمان استفاده از صفحه نمایشها توسط کودکان ۲ تا ۵ ساله باید محدود به یک ساعت برنامه پر کیفیت شود. با بزرگ شدن کودک اتخاذ یک روش متحدالشکل برای همه کارامد نخواهد بود و باید در خصوص میزان استفاده روزانه کودکان از این برنامهها و مناسب بودن رسانه موردنظر تصمیم بگیرید.
برای رشد مغز خردسالان زمان گذاشتن برای بازیهای بدون ساختار، سودمندتر از رسانههای الکترونیکی است. علیرغم ادعای آموزشی بودن بسیاری از برنامههای دیجیتالی، کودکان زیر دو سال اطلاعات بیشتری از نمایش زنده به خاطر میسپارند تا یک فیلم ویدئویی.
در دو سالگی کودک میتواند از انواع معینی از برنامههای صفحه نمایش همچون برنامههای موسیقی، گردش و تحرک و داستانها بهره مند شود. اما برنامههای منفعلانه صفحه نمایشها نباید جایگزین مطالعه، بازی یا حل مسئله شود. با کودک خود در تماشای این برنامهها همراه شده و در فهم آنچه که میبیند و شیوه اعمال آنها در دنیای واقعی به او کمک کنید. پایش برنامههایی که کودکتان تماشا میکند یا گیمهایی که با آنها بازی می کند، با هدف اطمینان از مناسب بودن آنها، از اهمیت حیاتی برخوردار است.
این روزها، دیدن کودکی موبایل در دست به اندازه دیدن یک بچه، در حال بازی با توپ در سالهای قبل از عصر دیجیتال رایج است. کودکان امروزی خیلی از اوقات از پدر و مادرشان در استفاده از موبایل، ماهرترند. بسیاری از والدین میخواهند بدانند فرزندشان(در هر سنی) چه مدت زمانی را باید جلوی نمایشگرها (اعم از تلویزیون، تلفن هوشمند، تبلت، لپتاپ و هر ابزار هوشمند دیگری) بگذراند تا آسیبی متوجه او نباشد؟پاسخ این سوال به سبک فرزندپروری والدین، شرایط کودک، فرهنگ جامعه و شیوه زندگی بستگی دارد، اما در نهایت این پدر و مادرها هستند که باید تصمیم بگیرند فرزندشان چگونه و چه مدت زمانی را صرف استفاده از موبایل یا سایر ابزارهای دیجیتال کند.
نکتهای که باید به آن توجه شود این موضوع است که زمان استفاده کودکان از موبایل و تماشای تلویزیون، نباید جایگزین زمان مورد نیاز برای خواب، غذا خوردن، بازی، مطالعه و تعامل با خانواده و دوستان آنها شده و باید طبق استانداردهای زمانی توصیه شده کارشناسان، مدیریت شود.
روانشناسان و کارشناسان دیجیتال برای جلوگیری از آسیبهای مختلف به کودکان، زمانهای استاندارد استفاده از تلفن هوشمند و سایر ابزارهای دیجیتال را متناسب با هر سنی بیان میکنند.
روانشناسان و پزشکان اطفال معمولا توصیه میکنند که کودکان زیر ۲ سال، از هر نوع صفحه نمایشی دور نگه داشته شوند. یکی از دلایل این توصیه، مضرات موبایل برای چشم کودکان است. اگر فرزند بزرگتری دارید، برایش توضیح دهید که چرا باید برادر یا خواهر کوچکترش را از این وسایل دور نگه دارد. با این روش فرزندان بزرگتر متوجه میشوند که بچههای کوچکتر اجازه استفاده از وسایل الکترونیکی را ندارند.