تصور ما از نمک، معمولا همان نمک معمولی است که سر سفره و میز غذا استفاده می کنیم. ولی نمک تنها به این نوع محدود نمی شود. مناطق مختلف جهان از انواع مختلف نمک استفاده می کنند که هر کدام به شیوه ای متفاوت به دست آمده و طعمی رنگی متفاوت دارند.
تصور ما از نمک، معمولا همان نمک معمولی است که سر سفره و میز غذا استفاده می کنیم. ولی نمک تنها به این نوع محدود نمی شود. مناطق مختلف جهان از انواع مختلف نمک استفاده می کنند که هر کدام به شیوه ای متفاوت به دست آمده و طعمی رنگی متفاوت دارند.
تعریف ما از نمک چیست؟ در 99 درصد مواقع منظور ما نمک خوراکی و سفید رنگی است که سر سفره مصرف می‌کنیم. این نمک همان سدیم کلرید است که از ترکیب تو عنصر سدیم و کلر پدید آمده است. یکی از شناخته شده ترین و قدیمی‌ترین انواع نمک در جهان .حتی شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد انسان‌ها بیش از 8000 سال پیش از این نوع نمک خوراکی استفاده می‌کرده‌اند. از آن جا که طعم شوری یکی از 5 طعم اساسی قابل دریافت توسط زبان ماست، طبیعیست که علاقه زیادی به این طعم داشته باشیم و به‌طور مداوم به دنبال پیدا کردن منابع آن باشیم. ولی آیا این نوع نمک تنها نمک خوراکی کشف شده توسط بشر است؟
Table of Contents
نمک طعام معمولی
این نمک همان نمک معمولی است که در بیشتر خانه‌ها و سر میز غذا یافت می‌شود. این نمک بیشت از معادن استخراج می‌شود و پس از تصفیه و تغلیظ به دست مصرف کننده می‌رسد. نمک سفره معمولاً 97 تا 99 درصد از سدیم کلرید تشکیل شده است.
نمک کوشر (kosher)
نمک کوشر در واقع نمک تصفیه شده است که بلورهای آن از نمک معمولی کمی درشت‌تر بوده و عاری از یودید است. نام این نمک در حقیقت برگرفته از کاربرد آن در آماده سازی گوشت کوشر است. یعنی این نمک تفاوت چندان زیادی با نمک طعام معمولی ندارد.
نمک دریا
نمک دریا همان طور که از نامیش مشخص است، مستقیماً از تبخیر آب دریا به دست می‌آید. بسته به دریا یا دریاچه‌ای که نمک از آن استخراج می‌شود، مواد معدنی متفاوتی در این نمک وجود دارد و در نتیجه طعم نمک نیز متفاوت است. معمولاً نمک دریا معمولاً با تبخیر آب دریا و حذف ناخالصی‌ها به دست می‌آید.
گل نمک (Fleur de sel)
این نوع نمک در اصل از سواحل کشور بریتانیا در فرانسه تولید می‌شده است. این نوع نمک نه آسیاب شده و نه خرد می‌شود، بلکه خیلی ساده از آب سطح دریاچه و تالاب‌ها که به دلیل تبخیر و تبلور تشکیل می‌شود، جمع آوری می‌گردد. گل نمک به نسبت نمک معمولی سدیم کمتری داشته ولی مواد معدنی بیشتری دارد. این نمک بیشتر به‌عنوان ادویه استفاده می‌شود نه به‌عنوان اضافه کردن طعم شوری. گل نمک یک نسخه ایتالیایی هم دارد که به روشی مشابه تولید شده ولی به دلیل تفاوت منبع آب آن، طعمش کمی متفاوت است. کشورهای دیگر مثل اسپانیا و پرتقال هم از همین روش برای تولید نمک استفاده می‌کنند که اسم و طعم آن‌ها متفاوت است.
نمک خاکستری
طریقه به دست آوردن نمک خاکستری نیز مشابه گل نمک یا fleur de sel است با این تفاوت که به‌جای جمع آوری نمک سطح دریاچه، به آن فرصت کافی برای ته نشینی داده شده و سپس جمع آوری می‌شود. همین مسئله باعث افزایش مواد معدنی داخل آن شده و باعث خاکستری شدن رنگ آن می‌شود. نمک خاکستری از نظر طعم چیزی هم به نمک دریا و هم گل نمک شباهت دارد. این نمک با سنگ‌های آتش فشانی آسیاب می‌شود که باعث می‌شود شکل و شمایلی شبیه به کره پیدا کرده و به هنگام تماس با زبان به‌سرعت حل شود.
نمک صورتی
این نمک که به دلیل رنگ صورتی روشن آن نمک صورتی نام گذاری شده است از منطقه پنجاب در پاکستان استخراج می‌شود. البته مشابه همین نمک از کوه‌های آند در پرو استخراج می‌شود. رنگ صورتی این نمک به دلیل وجود اکسید آهن است.
نمک سیاه هیمالیایی
نمک سیاه هیمالیایی که بیشتر به رنگ بنفش و قرمز تیره رنگ متمایل است به دلیل وجود ماده معدنی به نام گریژیت در آن به این رنگ دیده می‌شود. این نمک طعمی تند دارد که به دلیل وجود گوگرد در آن است. نمک سیاه هیمالیایی برای پخت و پز سبزیجات می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد که طعمی شبیه به تخم مرغ به آن اضافه می‌کند. البته در مورد استفاده از این نمک باید دقت کرد چرا که اگر از آن در ترکیبی نامناسب از طعم‌ها استفاده شود احتمالاً بیشتر طعم تخم مرغ خراب شده و شور را تداعی می‌کند!
نمک ترافل
یکی از رایج‌ترین نمک‌ها در جهان نمک ترافل است که می‌توان از آن به‌جای خود ترافل استفاده کرد. ترافل نوعی قارچ به نسبت گران قیمت و کمیاب است که معمولاً در پخت و پز نمک ترافل جایگزین آن می‌شود. نمک ترافل هم به رنگ سیاه و هم به رنگ سفید است.
انواع دیگر نمک‌ها
به غیر از انواع نمک‌هایی که معرفی کردیم، انواع دیگر نمک‌ها در مناطق مختلف جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از این نمک‌ها از آب دریا به دست می‌آیند که ترکیب و طعمی متفاوت دارند. در واقع از آن جا که کیفیت و طعم آب در مناطق مختلف جهان تنوع بسیاری دارد، انواع نمک‌ها در جهان هم بسیار متنوع هستند. به‌طور مثال نم آبی ایرانی که از معدن نمک در استان سمنان استخراج می‌شود طعمی کاملاً متفاوت داشته و به دلیل بلورهای آبی رنگ و کوچک آن به الماس آبی ایرانی مشهور شده است. در منطقه هاوایی نیز نوعی نمک یافت می‌شود که تنها 78 درصد آن سدیم بوده و باقی آن را مواد معدنی دیگر تشکیل می‌دهند. این نمک به نام Kona deep water مشهور شده است. اهالی منطقه آلاسکا نیز نمک مخصوص به خود را دارند که از آب دریا در اطراف شهر سیتکا به دست می‌آید که ترد، شکننده و روشن و شفاف است.
اهالی کشور کره از نمکی به نام sogeum در غذای مشهور خود کیمچی، استفاده می‌کنند. این نمک در جزیره‌ای کوچک در کره از تبخیر آب دریا به دست می‌آید.
برخی از انواع نمک‌ها هم از طعم دار کردن نمک معمولی توسط سبزیجات معطر دیگر به دست می‌آید مثل نمک چیپوتل که نام نوعی فلفل است. این نمک نسبت به نمک معمولی کمی تندتر و عطر دود دارد.
